Dobre buty górskie to podstawa na trasie. Na swój pierwszy szlak możesz pójść w zwykłej bawełnianej koszulce oraz zakurzonych spodniach dresowych wyciągniętych z dna szafy i nic nie powinno ci się stać. Złe obuwie będziesz natomiast boleśnie odczuwać dosłownie na każdym kroku. Jednocześnie jednak nie ma sensu wydawać fortuny na swoje pierwsze treki. Jakie zatem buty trekkingowe wybrać na początek?

Jaką rolę spełniają buty trekkingowe?

Jakie buty w góry? To pytanie, które zadają sobie nie tylko początkujące osoby, lecz także zaawansowani turyści. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest to, że buty do chodzenia po górach mają do spełnienia naprawdę wiele różnorodnych funkcji.

Zarówno buty trekkingowe damskie, jak i męskie:

• chronią twoje stopy przed nawierzchnią, która na szlaku często bywa twarda i nierówna,
• zapewniają osłonę przed wystającymi korzeniami i kamykami,
• amortyzują wstrząsy,
• stabilizują kostkę,
• zabezpieczają przed dostawaniem się wody z zewnątrz,
• odprowadzają wilgoć ze środka,
• zapewniają przyczepność także na nierównym i śliskim podłożu,
• gwarantują komfort termiczny.

Dużo tego, prawda? Nic dziwnego, że kategoria „buty do chodzenia po górach” mieści w sobie wiele wyspecjalizowanych rodzajów obuwia.

Czy zatem jedynym wyjściem jest zakup kilku par butów? Nie, a przynajmniej nie na samym początku. Jeśli dopiero zaczynasz swoją przygodę z górami, nie będziesz przecież od razu wybierać się na najtrudniejsze szlaki, na dodatek we mgle i niskiej temperaturze. Na pierwsze trasy rusza się raczej w pogodne dni, preferując stosunkowo łatwe szlaki. Potrzebne są ci zatem buty górskie, które przede wszystkim zapewnią ochronę przed nawierzchnią i zabezpieczą w przypadku nagłej zmiany pogody.

Wysokie trapery czy niskie buty trekkingowe?

Niezależnie od tego, czy kupuje się buty trekkingowe męskie czy damskie, pierwsze pytanie brzmi zazwyczaj: obuwie za kostkę czy przed?

Jeszcze nie tak dawno temu buty w góry oznaczały w powszechnej świadomości trapery za kostkę. Technologia poszła jednak do przodu i obecnie w ofercie producentów znajdziesz także buty trekkingowe niskie, a nawet modele w wersji pośredniej ¾. Na co się więc zdecydować?

Wysokie buty turystyczne na pewno chronią lepiej przed błotem, wilgocią czy śniegiem. W niskim obuwiu woda często przedostaje się do buta po prostu od góry. Temu problemowi można jednak zaradzić, ubierając stuptuty, które osłonią od góry buty trekkingowe. Zabezpieczą one także dolną część nogawki spodni.

Mimo że współczesne buty trekkingowe męskie czy damskie to już nie dawne ciężkie trapery, to nadal niskie obuwie jest zdecydowanie lżejsze od takiego za kostkę. Dzięki temu niskie buty górskie pozwalają iść szybciej, a stopa tak się w nich nie męczy. Mniejszą wagę obuwia docenią zwłaszcza osoby ruszające na dłuższe trekkingi.

Wysokie buty do chodzenia po górach mają jednak tę zaletę, że zapewniają większą stabilizację stopy i blokują niektóre, potencjalnie szkodliwe ruchy. Wybaczają więc turyście nieco więcej pod względem umiejętności technicznych niż buty trekkingowe niskie. Osoba idąca w niskim obuwiu musi w o wiele większym stopniu sama pilnować tego, jak i gdzie stawia stopę. Pamiętaj o tym szczególnie wtedy, kiedy wybierasz pierwsze buty w góry dla twojego dziecka.

Niskie buty trekkingowe możesz zatem wybrać, jeżeli planujesz jedynie wycieczki w górskie doliny. Jeśli jednak szukasz bardziej uniwersalnego obuwia, zdecyduj się na początek na buty turystyczne sięgające za kostkę. Kiedy już nauczysz się precyzyjnie stawiać stopy na nierównym i skalistym podłożu, a mięśnie przyzwyczają się do chodzenia po górach, możesz pomyśleć nad zakupem niskiego obuwia.

Czy wybierać buty górskie z membraną?

Membrana, umieszczana pomiędzy zewnętrznym materiałem cholewki a podszewką, pozostaje niewidoczna dla użytkownika. Docenisz ją jednak wtedy, kiedy zacznie padać deszcz lub trzeba będzie przejść przez górski potok. To właśnie membrana odpowiada bowiem za wodoodporność obuwia.

Każdy turysta woli mieć suche skarpetki niż mokre, więc wiele osób bez chwili zastanowienia wybiera buty do chodzenia po górach zaopatrzone w membranę. Tymczasem trzeba pamiętać, że każda membrana (w tym ta legendarna: Gore-Tex®) ogranicza w pewnym stopniu oddychalność obuwia. Jeżeli but nie oddycha, twoje stopy szybko się spocą (zwłaszcza przy intensywnym wysiłku fizycznym). Efektem końcowym będzie więc to, czego właśnie chcesz uniknąć, czyli mokra skarpetka. Setki osób w działach badawczych firm outdoorowych pracują nad tym, by buty trekkingowe z membraną jak najlepiej odprowadzały pot na zewnątrz, ale do dzisiaj obuwie bez membrany zapewni lepszy komfort w gorące dni.

Zatem jakie buty w góry wybrać? Z membraną czy bez? Aby odpowiedzieć na to pytanie, zastanów się, w jakie miesiące będziesz jeździć w góry. Jeśli planujesz wypady również wczesną wiosną lub jesienią, lepszym wyborem będą zapewne buty turystyczne wyposażone w membranę. Jeśli natomiast na razie chcesz jeździć jedynie w cieplejsze miesiące, wybierz buty do chodzenia po górach bez membrany. Dzięki temu twoje stopy będą mogły lepiej oddychać i mniej się zmęczą.

Pamiętaj także, że ważną rolę w zapewnieniu wodoodporności odgrywa regularna impregnacja obuwia. Dzięki niej buty będą „odpychać” wodę, zamiast nią nasiąkać. Odpowiednio zaimpregnowane buty górskie bez membrany powinny stawić skuteczny opór niewielkiemu opadowi, który zaskoczy cię w trakcie letniej wycieczki. Na rynku znajdziesz wiele środków impregnujących, ale najważniejsze jest, by dobrać go do materiału, z którego wykonane są buty trekkingowe (skóra licowa, nubuk, zamsz czy materiały syntetyczne).